Avusturyalılar Gerçekten Çöpünü Ayırıyor mu? Yeni Araştırmadan Çarpıcı Sonuçlar

Avusturya’da çöp ayrıştırma konusundaki tutumlar, “Österreich sammelt” girişimi adına Market Enstitüsü tarafından yapılan yeni bir araştırmayla incelendi. Elde edilen sonuçlar hem şaşırtıcı hem de düşündürücü nitelikte.

Dokuz Avusturyalıdan Biri Çöpünü Ayırıyor

Araştırma kapsamında 16 ila 75 yaş arasındaki 2096 kişiyle görüşüldü. Sonuçlara göre Avusturyalıların %90’ı çöplerini ayırıyor. Bu kişilerin en önemli motivasyonu, doğayı, iklimi ve canlıları koruma isteği. Katılımcıların %43’ü, çevre korumasını çöp ayrıştırma davranışlarının ana nedeni olarak belirtti.
Ancak araştırma, özellikle gençler arasında hâlâ bilgi eksikliği ve farkındalık yetersizliği olduğunu da gösteriyor.

Yasal Zorunluluk Değil, Bilinçli Tercih

Katılımcıların %69’u, çöpün doğaya karışmasını önlemenin “çok önemli” olduğunu söyledi. %63’ü su kirliliğiyle mücadeleyi, %58’i ise çevresel yükün azaltılmasını önemli bir neden olarak gördü. Buna karşın, yasal zorunluluklar (%17) ve aile veya arkadaş baskısı (%9) çok daha düşük oranda etkili oldu.
“Österreich sammelt” sözcüsü Andreas Pertl, bu durumu şöyle özetledi:

“Avusturya’da çevreyi koruma isteği, çöp ayrıştırma konusundaki temel motivasyondur. Bu, halkın çevre bilincinin yüksek olduğunu gösteriyor.”

Yaş Farkı Dikkat Çekiyor

Araştırmada yaş grupları arasında farklar da ortaya çıktı. Genel olarak %90 oranında çöp ayrıştırması yapılırken, 50 yaş üstü bireylerde bu oran %96’ya kadar çıkıyor. 16–29 yaş grubunda ise yalnızca %76.
Yine de gençlerin tutumu gelişme gösteriyor: Katılımcıların %34’ü, bir yıl öncesine göre çöpü daha dikkatli ayırdığını söyledi. Özellikle gençlerde bu oran %39’a kadar yükseldi.
Bu artışın nedeni, 1 Ocak 2025 itibarıyla Avusturya genelinde uygulanmaya başlayan tek kullanımlık depozito sistemi ve plastik-metal ambalajların ortak toplanması olabilir.

Duruma Göre Değişen Ayrıştırma Alışkanlıkları

Ankete göre, insanlar en çok evlerinde (%84) ve doğadayken (%74) çöp ayrıştırıyor.
Ancak yurtdışı tatillerinde (%49) ve etkinliklerde (%52) bu oran düşüyor.
Avusturya içinde tatil yapanların ise çöp ayrıştırmada daha dikkatli olduğu (%71) belirtildi.

Seyahat Sırasında Ayrıştırma Zor

Katılımcıların %24’ü, dışarıda çöp ayırmanın “kesinlikle zor” olduğunu söyledi. Çünkü genellikle sadece normal çöp kutuları bulunuyor.
%38’i ise bunun “biraz zor” olduğunu belirtti.
Ayrıca %27’si, ayrıştırmanın faydasına dair şüphe taşıyor ve “nasıl olsa sonradan hepsi karıştırılıp yakılıyor” inancını sürdürüyor. Hatta %11’i, bu durumun “kesinlikle doğru” olduğuna inanıyor.

Yanlış Bilinen Gerçekler ve Çöp Efsaneleri

Yanlış bilgiler hâlâ yaygın. Katılımcıların %48’i, ambalajların atılmadan önce mutlaka yıkanması gerektiğini sanıyor. %33’ü ise, çöpün yakılmasında doğru sıcaklığı sağlamak için plastiğe ihtiyaç duyulduğuna inanıyor.
Andreas Pertl bu konuda şunları söyledi:

“Çöp ayrıştırma, halk tarafından zorunluluktan değil, çevre bilinciyle yapılıyor. Bu da çevre sorumluluğunun halkın vicdanında yer ettiğini gösteriyor.”