Neofitler Sağlık ve Doğaya Zarar Veriyor
1492’de Kolomb’un Amerika’yı keşfinden bu yana, Avusturya’ya 1614 yeni bitki türü getirildi. Bu türlerin bazıları ciddi sorunlara yol açıyor. Örneğin, Ragweed (Ambrosia) alerjik reaksiyonlar ve astım krizleri tetikliyor, zehirli Stechapfel (Datura) ise tüm hasatları kullanılmaz hale getirebiliyor.
Bilim İnsanlarından Uyarı
Viyanalı ekolojistler Franz Essl ve Michael Glaser, Botanik ve Biyoçeşitlilik Araştırmaları Bölümü’nden meslektaşlarıyla birlikte Avusturya’daki tüm neofit bitkiler üzerine kapsamlı bir araştırma yaptı.
Sonuçlar endişe verici: 1850’de yalnızca 118 tür varken, 2000 yılında 1084’e ulaştı, bugün ise sayı 1600’ün üzerinde. Birçok tür kasıtlı olarak (örneğin süs bitkileri) getirildi, bazıları ise farkında olunmadan (örneğin kirli tohumlarla) taşındı.
Olumsuz Etkiler Daha Baskın
Araştırmaya göre, neofit türlerin olumsuz etkileri daha fazla:
Robinie ve Götterbaum yerli türleri yok ederek baskın hale geliyor.
Erdmandel (yer bademi) tarım alanlarında kontrol edilmesi zor bir yabancı ot gibi yayılıyor.
Ragweed alerji ve saman nezlesine neden oluyor.
Stechapfel zehirli alkaloidler içeriyor ve ürünleri tüketilemez hale getiriyor.
Olumlu Yönleri de Var
Her şeye rağmen, bazı neofit bitkiler fayda da sağlayabiliyor:
Şehirlerde, Robinie ve Götterbaum gibi ağaçlar ekolojik değer taşıyabiliyor.
Arıcılar için Robinie oldukça önemli; çünkü çiçek nektarı sayesinde arılar meşhur “Akasyalı bal” üretebiliyor.
Uzmanlardan Çağrı
Ekologlar, AB’nin istilacı türlerle mücadeleye yönelik düzenlemelerinin daha kararlı ve etkili biçimde uygulanmasını istiyor.
