Trump Çelik Gümrük Vergilerini %50’ye Çıkardı
ABD Başkanı Donald Trump, çelik ithalatına uygulanan gümrük vergilerini %25’ten %50’ye çıkaracağını duyurdu. Trump, bu kararı Cuma günü (yerel saatle) Pennsylvania eyaletindeki bir çelik fabrikası çalışanlarının önünde açıkladı. Cumhuriyetçi lider, ek ithalat vergilerinin ABD çelik endüstrisini güçlendireceğini belirterek, “Gümrük vergisi benim en sevdiğim kelime” dedi. Artışın 4 Haziran Çarşamba günü yürürlüğe girmesi planlanıyor.
Kısa süre sonra Trump, sosyal medyadan alüminyum ithalat vergilerini de %50’ye yükselteceğini duyurdu. ABD hükümeti, bu gümrük vergilerini ulusal güvenliğin korunması gerekçesiyle savunuyor. Kararın, ABD’de çelik fiyatlarını orta vadede artırması bekleniyor. Çelik, otomotiv endüstrisi ve inşaat sektörü başta olmak üzere pek çok alanda kullanılıyor.
AB, Misilleme Vergilerini 14 Temmuz’dan Önce Uygulayabilir
AB Ticaret Politikası’ndan Sorumlu Avrupa Komisyonu sözcüsü Brüksel’de yaptığı açıklamada, “ABD’nin çelik ve alüminyum ithalat vergilerini %25’ten %50’ye çıkarma kararını derin üzüntüyle karşılıyoruz” dedi. Sözcü, bu hamlenin ticaret anlaşmazlığındaki müzakere çabalarını baltaladığını, küresel ekonomiye belirsizlik getirdiğini ve Atlantik’in iki yakasındaki tüketici ile şirketlerin maliyetlerini artırdığını vurguladı.
AB’nin misilleme önlemleri almaya hazır olduğu belirtilirken, bunun 14 Temmuz’dan önce gerçekleşebileceği ifade edildi. Trump’ın ilk gümrük kararları nedeniyle AB’nin planladığı misilleme vergileri, mevcut durumda 14 Temmuz’da otomatik olarak yürürlüğe girecek. AB bu önlemleri aslında 14 Nisan’da uygulamaya koymayı planlıyordu ancak Trump’ın AB ve bazı ülkelere 90 günlük gümrük muafiyeti tanıması üzerine askıya almıştı. Bu sürenin müzakereler için kullanılması amaçlanıyordu. AB, müzakereler başarısız olursa ABD gümrük vergilerine karşı sert önlemler alacağını defalarca vurgulamıştı.
Avusturya da vergi artışından etkileniyor. AB’den 2023’te ABD’ye yaklaşık dört milyon ton çelik ihraç edildi. ABD verilerine göre, ithal çelik ürünlerinin ana kaynakları Kanada, Brezilya ve Meksika. ABD’nin alüminyum ithalatı ise ağırlıklı olarak Kanada, Birleşik Arap Emirlikleri, Çin ve Güney Kore’den geliyor. Artan gümrük vergilerinde Kanada ve Meksika gibi ABD ile Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (USMCA) olan ülkeler için istisna olup olmayacağı henüz netleşmedi. Son dönemde benzer istisnalar uygulanmamıştı.
Trump’ın Gümrük Vergileri Mahkemelere Taşındı
Trump daha önce de çok sayıda yeni gümrük vergisi duyurdu, tehdit etti veya uyguladı. Neredeyse tüm ithalata %10 oranında ek ceza vergisi getirmenin yanı sıra, pek çok ülkenin ürünlerine özel yüksek vergiler koydu. Çin ve Avrupa Birliği gibi büyük ticaret ortakları da bu vergilerden etkilendi.
Trump’ın açıkladığı vergilerin yasallığı konusunda çeşitli mahkeme süreçleri devam ediyor ve henüz kesin kararlar alınmadı. Ancak çelik ithalatına getirilen ek vergiler bu süreçlerden etkilenmiyor.
Avrupa Birliği de dahil olmak üzere, Trump’ın yeni vergiler uyguladığı pek çok ticaret ortağı, yeni ticaret anlaşmalarıyla gümrük vergilerinden kaçınmak için ABD ile müzakereler yürütüyor. AB özelinde Trump, müzakerelere zaman tanımak amacıyla, Temmuz başına kadar planlanan %50’lik ek ithalat vergilerini askıya almıştı.
Pakistan ile Müzakereler
ABD ve Pakistan gelecek hafta gümrük vergileri konusunda müzakereler yapacak. Trump, Pakistanlı temsilcilerin bu görüşmeler için ABD’ye seyahat edeceğini duyurdu.
Trump, Andrews Hava Üssü’nde gazetecilere yaptığı açıklamada, “Hindistan’la bir anlaşmanın eşiğindeyiz” dedi ve ekledi: “Pakistan veya komşusu Hindistan birbirleriyle savaşa girerse, onlarla anlaşma yapmaya ilgim yok.” Nükleer güçler Hindistan ve Pakistan, bu ay içinde on yılların en şiddetli çatışmalarını dört gün boyunca yaşamıştı.
ABD’li Otomotiv Üreticileri Çin’den Nadir Toprak Elementleri Kıtlığı Konusunda Uyardı
ABD otomotiv endüstrisi yöneticileri, Çin’den nadir toprak elementlerinin tedarikindeki olası kıtlık nedeniyle alarm veriyor. Alliance for Automotive Innovation (Otomotiv Yenilik İttifakı) yaptığı açıklamada, “Bu elementlere ve mıknatıslara güvenilir erişim olmadan, otomotiv tedarikçileri otomatik şanzımanlar, gaz kelebekleri, alternatörler, çeşitli motorlar, sensörler, emniyet kemerleri, hoparlörler, farlar, elektrik motorları, hidrolik direksiyon sistemleri ve kameralar gibi bileşenleri üretemez” ifadelerini kullandı.
Lobi grubu, “Ciddi durumlarda bu, üretim hacminde düşüş veya hatta araç montaj hatlarının kapanması anlamına gelebilir” uyarısında bulundu. General Motors, Toyota, Volkswagen, Hyundai gibi büyük otomobil üreticilerini temsil eden kuruluş, konuyla ilgili resmi yazısını 9 Mayıs’ta ABD hükümetine göndermişti.
Küresel mıknatıs işleme kapasitesinin %90’ından fazlasına sahip olan Çin, Nisan başında kısıtlamalar getirdi. Buna göre ihracatçıların Pekin hükümetinden lisans alması gerekiyor. Trump ise Cuma günü yaptığı açıklamada, Çin’i gümrük vergileri ve ticaret kısıtlamaları konusunda sözünü tutmamakla suçlayarak daha sert önlemlerin geleceğini duyurdu.
