Çin Nadir Toprak İhracatını Kısıtladı
Çin, nadir toprak elementleri ihracatına yönelik kısıtlamalarını sertleştirdi. Bu adımın yalnızca küresel ekonomi değil, Avusturya için de ciddi sonuçları olacak. McKinsey’in analizine göre, bu gelişme nedeniyle Avrupa genelinde 50.000’e kadar iş riskiyle karşı karşıya.
Çin’in bu adımı, özellikle otomotiv ve makine mühendisliği sektörleri için büyük bir tehdit anlamına geliyor. Çünkü dünya çapında bu materyallerin en büyük tedarikçisi konumunda olan Çin’in pazardan çekilmesi, üretim zincirlerini doğrudan etkileyecek.
Elektromobilitenin Anahtarı: Nadir Toprak Elementleri
Nadir topraklar, modern teknolojinin kalbinde yer alıyor. Dizüstü bilgisayarlardan rüzgar türbinlerine, elektrikli araçlardan akıllı telefonlara kadar birçok cihaz bu materyallere bağımlı. Özellikle elektrik motorlarında kullanılan sabit mıknatısların üretiminde vazgeçilmez bir rol oynuyorlar.
Supply Chain Intelligence Institute Austria (ASCII) verilerine göre, Avusturya 2023 yılında bu mıknatısların yaklaşık yarısını doğrudan Çin’den ithal etti. Bu ithalatın değeri 21,2 milyon Euro olarak açıklandı.
Avrupa’da Üretim Durabilir
Çin’in tedarik zincirinden çekilmesi durumunda, birçok sanayi kolu durma noktasına gelebilir. BMW üretim sıkıntılarını bildirirken, Ford Mayıs ayında Chicago’daki bir fabrikasını geçici olarak kapatmak zorunda kaldı. Avrupa genelinde de benzer durumlar yaşanabilir.
Avrupa Ticaret Odası’nın Çin temsilciliğine göre, üretim aksamaları Aralık ayı itibarıyla başlayabilir.
Magnosphere adlı mıknatıs tedarik şirketinin yöneticisi Frank Eckard, durumu şu sözlerle özetledi:
“Tüm otomotiv sektörü tam anlamıyla panik içinde.”
ABD Yeni Gümrük Vergileriyle Tehdit Ediyor
Çin’in ihracat kısıtlamasına karşılık, ABD hızlı bir şekilde tepki verdi ve yeni ek gümrük vergileri uygulayabileceğini duyurdu.
ABD Maliye Bakanı Scott Bessent, “Bu mesele Çin ile dünyanın geri kalanı arasındaki bir mücadele,” diyerek durumu özetledi.
Çin Avrupa’dan Daha Ucuza Üretiyor
İnsan Bilimleri Enstitüsü (IWM) Direktörü Misha Glenny, ticaret savaşında asıl kaybedenin Avrupa olduğunu söylüyor. Çin, küresel nadir toprak üretiminin %69’unu ve işlenmesinin %91’ini kontrol ediyor. Bu sayede rüzgar türbinleri ve elektrikli araçları Avrupa’dan çok daha ucuza üretebiliyor.
Bağımlılıktan Kurtulmak İçin Çeşitlendirme Şart
Uzmanlara göre, Avrupa’nın Çin’e olan bağımlılığını azaltmak için yeni kaynak ülkelerle ortaklıklar kurulmalı. Özellikle lityum, elektrikli araç bataryaları için en önemli maden olarak öne çıkıyor.
Brezilya gibi kaynak açısından zengin ülkelerle yapılacak anlaşmalar büyük önem taşıyor.
Misha Glenny, AB ile Güney Amerika ülkeleri arasında yapılması planlanan Mercosur anlaşmasının, tedarik zincirlerini çeşitlendirme yönünde önemli bir adım olabileceğini söylüyor.
Greenpeace Uyarıyor: “Çevresel Riskler Göz Ardı Edilmemeli”
Ancak bu anlaşma çevre örgütleri tarafından eleştiriliyor. Greenpeace, anlaşmanın çevresel ve sosyal riskler taşıdığını vurguluyor.
Buna karşın Avusturya Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü (WIFO) uzmanı Harald Oberhofer, şu görüşü dile getiriyor:
“Bağımsız olmak istiyorsak, çeşitlendirmeye gitmeliyiz. Ticaret anlaşmaları bu süreçte kilit bir araçtır. Aksi takdirde, ekonomik olarak geride kalırız.”
