Hükümetten Yeni Adım: Kısmi Emeklilik Sistemi Geliyor, Yaşlılıkta Kısmi Çalışma Sınırlandırılıyor

Avusturya hükümeti, emeklilik harcamalarını dengelemek için yeni bir adım atıyor. “Kısmi emeklilik” adı verilen yeni sistem, çalışmaya devam etmek isteyen ancak tam zamanlı çalışamayacak durumda olan bireyler için bir çözüm sunuyor. Bu adımla birlikte, halihazırda uygulanan yaşlılıkta kısmi çalışma (Altersteilzeit) programında ise ciddi kısıtlamalara gidiliyor.

Tam Emeklilik Yerine Esnek Geçiş

SPÖ’lü Sosyal Bakan Korinna Schumann’ın açıkladığı yeni model, emeklilikle tam olarak vedalaşmak istemeyen ama tam kapasiteyle de çalışamayacak olan kişilere hitap ediyor. Kısmi emeklilik, bireylere çalışma yaşamı ile emeklilik arasında esnek bir geçiş imkânı tanıyor.

Bu olanaktan, korridor emekliliği, uzun süreli sigortalı emekliliği, ağır işçi emekliliği ya da yaşlılık emekliliği hakkı kazanmış herkes yararlanabilecek. Kişiler, çalışma sürelerini yüzde 25 ile 75 arasında azaltabilecek ve bu orana denk gelen kısmın emeklilik maaşını alabilecek.

Uygulamalı Bir Örnek

Örneğin, 63 yaşındaki bir erkek, korridor emekliliği hakkına sahip. Emeklilik hesabında 3.000 Euro birikmiş durumda. Eğer çalışma süresini yüzde 50 azaltırsa, bu durumda yarım maaşla çalışmaya devam eder ve aynı oranda emekli maaşı almaya hak kazanır. Ancak, korridor emekliliğinde erken emeklilik kesintisi uygulandığı için bu oran düşer. Yani 1.500 Euro olan yarım maaş, yüzde 10,2’lik kesintiyle 1.347 Euro’ya iner.

Bu model, 65 yaş üzerindeki bireyler için de cazip. Çünkü bu yaşta tam maaş alınarak çalışmaya devam edilebilse de, kısmi emeklilikte sistemde kalmaya devam edenler için emeklilik hesaplarına yıllık yüzde 5,1 oranında ek katkı yapılması öngörülüyor.

Sosyal Bakanlık, bu uygulamadan yılda yaklaşık 10.000 kişinin faydalanmasını bekliyor. Hükümet, bu “ya hep ya hiç” mantığından uzaklaşarak 2026’da 197 milyon Euro, 2027’de ise 402 milyon Euro tasarruf sağlamayı hedefliyor.

Yaşlılıkta Kısmi Çalışmaya Sınırlama

Ancak bu esnekliğin bir bedeli var. Hükümet, mevcut yaşlılıkta kısmi çalışma (Altersteilzeit) sistemine sınırlamalar getiriyor. Bu sistemde çalışanlar, haftalık çalışma sürelerini yüzde 40 ila 60 oranında azaltabiliyor ve maaşlarının bir kısmı İş Piyasası Hizmetleri Kurumu (AMS) tarafından destekleniyordu.

Şu anda bu imkândan, en geç beş yıl içinde emeklilik yaşına ulaşacak olan herkes faydalanabiliyor. Ancak yeni düzenlemeye göre bu süre üç yıla indirilecek. Yani yalnızca üç yıl içinde emekliliğe hak kazanacak olanlar yaşlılıkta kısmi çalışmaya devam edebilecek.

Uygulama, 2026’dan itibaren kademeli olarak yürürlüğe girecek. Örneğin, 63 yaşında korridor emekliliği hakkı olan biri, en erken 60 yaşında bu sistemden faydalanabilecek. Bu modelin devreye alınmasıyla 2025’te 59 milyon Euro, 2026’da ise 89 milyon Euro tasarruf sağlanması planlanıyor.

Hızlı Yasa Süreci

Hükümet, bu reformları yaz tatilinden önce yasalaştırmak istiyor. Bu nedenle yasa tasarısının bu hafta içinde parlamento sürecine girmesi bekleniyor.