Avusturya’da giderek daha fazla öğrenci sınıf arkadaşlarından yaşça büyük
Avusturya’da giderek daha fazla öğrenci sınıf arkadaşlarından belirgin şekilde daha yaşlı. Bunun başlıca nedenleri arasında sınıf tekrarı (sitzenbleiben) ve 2018’den itibaren uygulanan ayrı Almanca destek sınıfları yer alıyor.
OECD’nin “Eğitime Bakış” (Bildung auf einen Blick) adlı güncel raporuna göre, ilkokullarda en az iki yaş büyük olan “yaşı büyük öğrencilerin” oranı 2015’te %4,1 iken 2023’te %5,8’e yükseldi. Ortaokul ve AHS alt kademelerinde ise oran %6,5’ten %9,1’e çıktı.
Diğer OECD ülkeleriyle kıyaslandığında bu oran oldukça yüksek. 32 ülkenin ortalamasında ilkokullarda sadece %2, ortaokullarda ise %3,8. Rapor, sınıf tekrarını bu durumun ana sebebi olarak gösteriyor. Birçok ülkede sınıf tekrarı artık uygulanmazken, öğrenme geriliği olan öğrencilere destekleyici yöntemler (etüt, yaz okulları gibi) tercih ediliyor. Ayrıca okula geç başlama veya göçmen çocuklar için özel entegrasyon sınıfları da bu tabloyu etkileyen unsurlar arasında.
Yaşı büyük öğrencilerin çoğu sınıf tekrarı yapmıyor
Avusturya’da ilkokullarda yaşı büyük öğrencilerin yaklaşık yarısı, ortaokul ve AHS alt kademelerinde ise üçte biri sınıf tekrarı yapanlardan oluşuyor. Geri kalanlar ise hazırlık sınıfı sonrası fazladan yıl okuyanlar veya farklı sistemden gelen öğrenciler.
2018/19’dan itibaren başlatılan ayrı Almanca destek sınıfları da tabloyu etkiledi. Almanca bilmeyen veya yetersiz dil becerisi olan öğrencilerin bir kısmı bu nedenle bir ya da iki yıl geride kalıyor. Ayrıca, Almanca bilgisi artık okula başlama kriteri olduğundan, göçmen kökenli çocukların hazırlık sınıflarında daha fazla temsil edildiği görülüyor. 1,2 milyon öğrencinin yaklaşık 49 bini “olağanüstü öğrenci” olarak sınıflandırılmış durumda.
Koalisyonun planladığı önlemler
Avusturya’daki siyah-kırmızı-pembe koalisyon hükümeti, ortaöğretimin ilk kademesi için “yaşı büyük öğrenciler” konusunda yeni önlemler planlıyor. Bunların arasında çok seviyeli sınıfların yaygınlaştırılması gibi pedagojik çözümler yer alıyor.
OECD sınıf tekrarına karşı
OECD raporu, sınıf tekrarının olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. Tekrar yapan öğrenciler genelde okula karşı daha olumsuz bir tutum sergiliyor, akademik başarıları düşüyor, okuldan erken ayrılma oranları artıyor ve lise ya da üniversite mezuniyetine daha az ulaşıyor. Öğretmenler için de farklı yaş gruplarını aynı sınıfta okutmak, seviye ve olgunluk farkları nedeniyle zorluk yaratıyor.
Göçmen çocuklar için ayrı sınıflara eleştiri
OECD Eğitim Direktörü Andreas Schleicher, göçmen kökenli çocuklar için oluşturulan ayrı Almanca destek sınıflarının da verimli olmadığını vurguluyor. Schleicher’e göre, çocukların dili ayrı sınıflarda öğrenmeleri yerine normal sınıfta akranlarıyla birlikte desteklenmesi daha etkili. Kanada örneğini gösteren Schleicher, “Orada da çok sayıda göçmen çocuk var, ama iki yıl içinde normal sınıflarda tam performansa ulaşıyorlar” ifadelerini kullandı.
