Her Muayenehanenin Bel Kemiği: Asistanlar

Her doktor muayenehanesinin görünmeyen kahramanları, yani muayene asistanları (Ordinationsassistentinnen), Avusturya’da sağlık sisteminin bel kemiğini oluşturuyor. Ancak maaş artışları söz konusu olduğunda işler oldukça yavaş ilerliyor. Sendikalar, artık ülke genelinde tek bir standart sözleşme yapılmasını talep ediyor.

Bazı sektörlerde 2026 maaşları konuşulurken, muayene asistanları hâlâ Ocak 2025 sözleşmesinin tamamlanmasını bekliyor. Bu asistanların büyük bölümü kadınlardan oluşuyor ve her gün muayenehanelerde randevu yönetimi, hasta kayıt işlemleri ve hasta bakımı gibi kritik görevleri yürütüyor. Bir asistanın sözleri durumu özetliyor:

“Bu işte bazen gerçekten çelik gibi sinirlere sahip olmanız gerekiyor.”

Personel Eksikliği Emekliliği Erteliyor

Weinviertel bölgesinde görev yapan 61 yaşındaki bir asistan, aslında bu ay emekli olmayı planlıyordu. Ancak çalıştığı muayenehane yeni personel bulamadığı için emekliliğini ertelemek zorunda kaldı.

“Biri bulunana kadar çalışmaya devam edeceğim,” diyor kadın.

Haftada 40 saatlik yoğun tempoda çalışan bu asistanlar, genellikle toplu sözleşme (Kollektivvertrag) seviyesinin üzerinde bir maaş talep ediyor. Aşağı Avusturya’da bu taban maaş geçen yıldan beri brüt 2000 Euro olarak belirlenmiş durumda. Ancak sendikaya göre, enflasyon oranına göre otomatik bir maaş artışı olmadığı için, asistanların gelirleri her yıl reel olarak düşüyor.

Sendika temsilcisi Christoph Zeiselberger, durumu şu şekilde özetliyor:

“Bazı mesleklerde enflasyon farkı otomatik olarak uygulanmıyor. Maaş ancak biz iyi pazarlık yaparsak artıyor.”

Görüşmelerde Yine Sonuç Yok

Gänserndorf’ta çalışan söz konusu asistanın doktoru, geçmişte bazen sözleşme bitmeden maaş artışı yapmış. Ancak bu yılki Aşağı Avusturya toplu sözleşmesi görüşmesi (NÖ-KV) 14 Ekim’de yine ertelendi.
Sendikaya göre bu gecikme, doktorlar birliğinin (Ärztekammer) önce sigorta fonuyla (Krankenkasse) kendi maaşlarını görüşmek istemesinden kaynaklandı.

Zeiselberger tepkili:

“Evet, biz sendika olarak çok kızgınız. Çünkü hâlâ 1 Ocak 2025 için bir sonuç alınamadı.”

Avusturya genelinde yaklaşık 38.000 muayene asistanı bulunmasına rağmen, çoğu işyerinde işyeri temsilcisi (Betriebsrat) bulunmuyor ve yalnızca az sayıda çalışan sendikaya üye. Bu da müzakere gücünü zayıflatıyor.

Kärnten ve Steiermark Geri Sıralarda

Avusturya genelinde muayene asistanlarının asgari maaşları bölgelere göre farklılık gösteriyor.
Sendika temsilcisi Michael Pieber, bu durumu şöyle açıklıyor:

“Bu durum sınır bölgelerinde büyük adaletsizlik yaratıyor. Örneğin Aşağı Avusturya’da çalışan biri, hemen yanındaki Yukarı Avusturya’daki meslektaşından daha fazla kazanabiliyor.”

Kärnten eyaletinde birkaç yıl önce aylık 1500 Euro brüt maaşla tam zamanlı çalışma koşullarına karşı neredeyse grev çıkmıştı. Bugün bu rakam 1867 Euro’ya yükselmiş durumda. Ancak Steiermark’ta maaşlar hâlâ yaklaşık 1700 Euro civarında seyrediyor.

Sendika: “Ülke Çapında Tek Bir Sözleşme Gerekli”

Sendika temsilcileri uzun süredir ülke genelinde tek tip bir toplu sözleşme (österreichweiter Kollektivvertrag) talep ediyor. Böylece müzakereler daha kolay yürütülebilecek.

Ancak top doktorlar birliğinde (Ärztekammer).
Aşağı Avusturya Tabipler Birliği şu açıklamayı yaptı:

“2024 yılında toplu sözleşme kapsamında yapılan maaş artışı yüzde 17’ye kadar çıktı ve brüt 2000 Euro seviyesine ulaştı. Bu da muayenehanelerdeki gelirleri gözle görülür şekilde iyileştirdi.”

Bununla birlikte, 3,55’lik enflasyon uyum teklifinin hâlen sendikanın elinde beklediği belirtiliyor.