ABD ve AB 15’lik Gümrük Anlaşmasında Uzlaştı
ABD Başkanı Donald Trump ile AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen arasında haftalar süren görüşmelerin ardından gümrük krizine ilişkin 15 Temmuz 2025’te önemli bir anlaşma sağlandı. Buna göre, Avrupa Birliği’nden ABD’ye yapılan ürün ihracatında genel bir %15 oranında gümrük vergisi uygulanacak. Ancak çelik ve alüminyum için %50 oranındaki mevcut gümrük tarifesi korunacak.
Anlaşmanın Belirsiz Noktaları
Taraflar arasındaki mutabakat, şimdilik bir çerçeve anlaşması niteliğinde ve tüm detaylar henüz netleşmiş değil. Bazı ürün grupları için istisnalar olabileceği belirtiliyor. Örneğin, uçak parçaları ve bazı kimyasal ürünler bu kapsam dışında kalabilir. Ayrıca AB’nin 750 milyar dolarlık enerji alımı yapması ve ABD’ye 600 milyar dolarlık yatırım gerçekleştirmesi bekleniyor.
Trump’ın Açıklamaları ve AB’ye Yönelik Eleştirileri
Trump, İskoçya’ya geldikten sonra önce kendi golf sahasında gazetecilere sert açıklamalarda bulundu. Avrupa’nın “Avrupa olarak kalmak” istiyorsa göç politikalarını sertleştirmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca AB’deki rüzgar türbinlerini “çevre kirliliği” olarak nitelendirdi.
Transatlantik Ticaret Dengesi
Trump, ABD’nin AB karşısındaki dış ticaret açığını kapatma amacıyla bu gümrük adımlarını attığını belirtiyor. 2024’te AB, ABD’ye yaklaşık 530 milyar euro değerinde mal ihraç etti; ABD’nin AB’ye ihracatı ise yalnızca 335 milyar euro civarındaydı. Ancak hizmet sektörü de dahil edildiğinde bu açık yalnızca %3 seviyelerine düşüyor.
Trump’tan 30% Zorlama Tehdidi
Trump, 2025’in başlarında yaptığı açıklamalarla 30% oranında ek gümrük vergisi uygulama tehdidinde bulunmuştu. Bu oranların uygulanmaması için 1 Ağustos’a kadar süre tanınmıştı. Bu süre dolmadan yapılan anlaşmayla, bu yüksek vergi tehdidi bertaraf edilmiş oldu.
Karşılıklı Zarar ve Ekonomik Riskler
İki taraf da yüksek gümrük vergilerinin zararlarını görerek temkinli davrandı. Oxford Economics’in raporuna göre 30% oranında gümrük vergisi uygulanması halinde Euro Bölgesi resesyonun eşiğine gelecekti. Bu durumun özellikle AB tarafını daha ağır etkileyeceği öngörülüyordu.
Almanya ve Fransa’nın Tutumları
Fransa, müzakerelerde daha sert tutum takınırken Almanya daha temkinli bir yaklaşım benimsedi. Alman Dış Ticaret Birliği, yapılan anlaşmayı “acı verici ama gerekli bir uzlaşı” olarak değerlendirdi. Başbakan Friedrich Merz, özellikle otomotiv sektörü için bu anlaşmanın kritik olduğunu belirtti.
Avusturya Ekonomisi Nasıl Etkilenecek?
ABD, Avusturya’nın ikinci en büyük ihracat pazarı. Avusturya Merkez Bankası ekonomistlerine göre, ticaret anlaşmazlıkları Avusturya’nın ekonomik büyümesine %0,2 oranında olumsuz etki yapabilir. Ancak bu tahminler %20 oranında gümrük tarifesi varsayımıyla yapılmıştı; şu anki anlaşma %15 ile nispeten daha az zarar verici olabilir.
