Ukrayna’da Barış Mümkün mü? Rusya’nın Talepleri Ne?
Odak kelime: Ukrayna Rusya barış planı
Rusya ile Ukrayna arasında devam eden savaşta taraflar İstanbul’da bir araya geldi. Görüşmelerde Rus tarafı, Ukrayna’ya iki farklı barış önerisi sundu. Bu önerilerden biri tamamen askeri geri çekilmeyi, diğeri ise mevcut cephe hattında ateşkes ilan edilmesini içeriyor. Ancak tarafların tutumları arasındaki fark hâlâ çok büyük.
Birinci Seçenek: Rusya’nın İşgal Ettiği Bölgelerden Ukrayna Çekilecek
İlk barış önerisi, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin Rusya tarafından ilhak edilen Luhansk, Donetsk, Zaporijya ve Herson bölgelerinden tamamen çekilmesini öngörüyor. Bu bölgeler hâlen sadece kısmen Rus güçlerinin kontrolü altında.
Şu anda Rus ordusu, Luhansk bölgesinin neredeyse tamamını; komşu Donetsk bölgesinin yaklaşık %70’ini ve Herson ile Zaporijya’nın da üçte ikisini kontrol ediyor. Ancak Herson ve Zaporijya şehir merkezleri, hâlâ Ukrayna yönetiminin elinde.
İkinci Seçenek: Cephe Hattında Ateşkes ve Şartlar
İkinci barış önerisi ise cephe hattı boyunca bir ateşkes ilan edilmesini içeriyor. Bu plana göre:
Kiev’in zorunlu askeri seferberliği sona erecek.
Ukrayna’ya dış ülkelerden silah sevkiyatı durdurulacak.
Ateşkes, henüz kurulmamış ortak bir denetim merkezi tarafından izlenecek.
Ukrayna, Rusya topraklarında sabotaj faaliyetlerine son verecek.
Savaş hali kaldırıldıktan sonra 100 gün içinde seçimler yapılacak.
Ancak Kiev yönetimi, gerçekçi barış görüşmelerinin başlaması için önce şartsız ve 30 günlük bir ateşkes talep ediyor.
İstanbul’da İkinci Tur Görüşmeler Gerçekleşti
İstanbul’da yapılan ikinci görüşme turunda, hem Rusya hem de Ukrayna tarafı kendi tekliflerini sundu. Rusya’nın sunduğu üç sayfalık bir muhtıra, ateşkesin yanı sıra potansiyel bir barış planı için temel maddeleri de içeriyor.
Görüş Farkı Devam Ediyor
Ukrayna tarafı da kendi muhtırasını sundu, ancak taraflar arasındaki görüş farklılıkları büyük. Kiev, Rusya’ya esir değişimi önerisinde bulunurken, bir sonraki görüşme için Haziran sonunu önerdi. Ayrıca Ukrayna, Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy ile Rusya lideri Vladimir Putin’in ve hatta ABD eski Başkanı Donald Trump’ın da katılacağı bir liderler zirvesi istediğini belirtti.
Esir Değişimi Konusunda Anlaşma Sağlandı
Görüşmelerde somut bir sonuç olarak esir değişimi konusunda ilerleme kaydedildi. Ukrayna Savunma Bakanı Rustem Umerov’un açıklamasına göre, ilk aşamada:
Ağır yaralı ve ağır hasta savaş esirleri,
18 ila 25 yaş arası genç askerler
öncelikli olarak takas edilecek.
Bu değişim “herkes herkese karşı” prensibiyle yapılacak ve net sayı değil, esir kategorileri üzerinden ilerleyecek.
