Enflasyon %3,1’de: Kamu Politikaları Fiyat Artışlarını Yüksek Tutuyor

Avusturya’da fiyat artışları inatla yüzde üç seviyesinde kalmaya devam ediyor. Pahalı hizmetlerin yanı sıra, hükümet politikaları ve yerel yönetimlerin aldığı kararlar da bu artışa katkıda bulunuyor.

Geçtiğimiz yılın sonunda Avusturya’daki enflasyon, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) %2’lik hedefinin altına düşmüşken, bu yıl yeniden %3’ün üzerine çıktı. Son olarak, Nisan ayında tüketici fiyatları bir önceki yılın aynı ayına göre %3,1 oranında arttı. Bu, Mart ayına göre %0,1 puanlık bir artış anlamına geliyor. Avusturya İstatistik Kurumu Başkanı Tobias Thomas’a göre bu artışın arkasında elektrik ve kira fiyatlarının yanı sıra önemli ölçüde pahalanan paket tatiller yer alıyor. Nisan ayında restoran ve kafe gibi gastronomi sektöründeki fiyat artışları, genel enflasyonun neredeyse iki katına çıktı. Gıda fiyatlarındaki artış ise enflasyonun biraz altında seyretti. Buna karşılık, daha ucuz yakıt fiyatları enflasyonu aşağı çekici bir etki yaptı.

Fiyat Artışlarının Nedenleri: Enerji, Vergiler ve Kamu Harcamaları

Peki, neden Avusturya’daki fiyat artışları %3 civarında kalırken, Euro bölgesindeki enflasyon %2,2’ye kadar düştü? Ekonomist Josef Baumgartner’a göre bunun başlıca nedeni iç dinamikler. Özellikle enerji maliyetlerinin artması önemli bir faktör. Yılbaşında sona eren elektrik fiyatı tavanı gibi piyasa müdahaleleri, artan şebeke ücretleri ve karbon vergisi uygulamaları enerji fiyatlarını %19’dan fazla yükseltti. Aynı zamanda, belediyeler de atık su ve çöp toplama gibi hizmetler için alınan ücretleri artırdı.

Baumgartner, enflasyondaki bu artışın büyük ölçüde kamu kurumlarının aldığı kararlar ve kamu hizmetlerinde yapılan fiyat ayarlamalarından kaynaklandığını belirtiyor. Bu tür desteklerin zamanla kaldırılması gerektiği doğru, ancak bu sürecin daha kademeli yapılması gerektiğini savunuyor. Böylece enflasyon üzerindeki etkisi daha dengeli olurdu.

Hizmet Sektörü de Enflasyonu Yüksek Tutuyor

Fiyat artışlarının bir diğer kaynağı da hizmet sektöründeki yüksek enflasyon. Bu yıl Paskalya tatilinin Nisan ayına denk gelmesi nedeniyle, otel, uçuş ve restoran gibi turizm sektörlerinde talep ve buna bağlı olarak fiyatlar arttı. Ancak Wifo uzmanı Baumgartner’a göre personel yoğun hizmetlerdeki fiyat artışı yıl sonuna kadar hafifleyecek.

Yıl Sonuna Kadar Enflasyon Düşecek mi?

Baumgartner, yıl sonuna kadar enflasyonun %2,5’in altına düşmesinin muhtemel olduğunu öngörüyor. Ancak Avrupa Merkez Bankası’nın %2’lik hedef seviyesine henüz ulaşılamayacağını belirtiyor. Çünkü hükümetin yeni tasarruf paketi bile enflasyonu artırıcı bazı unsurlar içeriyor. Örneğin, pasaport ve ehliyet ücretlerine yapılan zamlar bunlardan bazıları.

Gümrük Vergileri Belirsizliği

Donald Trump döneminde başlatılan ABD’nin ticaret savaşlarının Avusturya’daki enflasyon üzerindeki etkisi henüz net değil. Şimdilik, ABD doları ve petrol fiyatlarının düşmesi sayesinde bu durum enflasyonu baskılamış görünüyor. Ancak Avrupa Birliği’nin uygulayabileceği karşı vergilerin miktarı henüz kesinleşmiş değil. Bu vergiler, bir yandan ABD’den gelen ithalat ürünlerinin fiyatlarını artırarak enflasyonu yükseltebilirken, diğer yandan ticaretin başka yönlere kayması daha ucuz ürünlerin Avrupa’ya gelmesine neden olabilir ve bu da fiyatları düşürücü bir etki yapabilir.

Geçmişin Etkisi: Ukrayna Savaşı ve Faiz Politikaları

Hatırlatmak gerekirse, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısıyla birlikte önce enerji fiyatları, ardından da Euro bölgesindeki enflasyon kontrolden çıkmıştı. Avrupa Merkez Bankası, bu durumu kontrol altına almak için faiz oranlarını artırmak zorunda kaldı. Bankalara uygulanan faiz oranı -%0,5’ten %4’e kadar yükseltilmişti. Bu politika enflasyonu dizginlemeyi başarsa da Avusturya ve Almanya gibi ülkelerde resesyona yol açtı. Nisan ayında faiz oranı %2,25’e indirildi ve uzmanlar yıl içinde başka faiz indirimleri de bekliyor.

Avrupa Birliği’nin Tahminleri

Avrupa Komisyonu, Avusturya ekonomisi için 2025 yılına kadar çok da olumlu bir tablo çizmiyor. Güncel tahminlere göre, Avusturya’nın GSYH’si 2025 yılında üst üste üçüncü kez küçülecek. AB içinde sadece Avusturya için ekonomik daralma bekleniyor. Ülkedeki enflasyonun %2,9 seviyesinde kalması bekleniyor; bu oran hem AB ortalamasının hem de %2’lik hedefin üzerinde. Ayrıca, bütçe açığının GSYH’ye oranla %4,4 olması, AB’nin izin verdiği %3’lük sınırı aşacağı anlamına geliyor. 2026 yılında ise %1 oranında ekonomik büyüme ve %2,1 enflasyon oranıyla hedefe yaklaşılması bekleniyor.